اطلاعات کلیه فیش های تایپ شده از منابع:

شماره فیش (1)   کد (OD)  شماره منبع (1)    شماره صفحه (?)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: تک آموز  tutorial

موضوع جزئی:  تعریف

  تک آموز  tutorial

  ابزار آموزشی چاپی یا درونخطی که برای تدریس نحوه ی استفاده از یک سامانه ی رایانه ای یا منبع الکترونیکی به مبتدیان ، معمولاً با شیوه ی گام به گام و خودآموز طراحی شده و غالباً با پرسش هایی در انتها برای آزمودن میزان مهارت فراگرفته شده ، همراه است .

« تک آموز درونخطی » به وسیله ی کتابداران آموزش و برای مساعدت به « دورآموزان » ( distance learners ) و دانشجویانی تهیه می شود که آموزش کتابخانه ای درونخطی را ترجیح می دهند .

مقایسه کنید با : help screen

شماره فیش (2)   کد (OD)  شماره منبع (1)    شماره صفحه (?)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: online tutorial

موضوع جزئی:  تعریف

تک آموز درونخطی  online tutorial

  ابزار آموزشی در قالب الکترونیکی ( که معمولاً از طریق اینترنت دسترس پذیر است ) و هدف از طراحی آن این بوده که در یک فرایند گام به گام و گاهی تعاملی ، چگونگی استفاده از یک منبع بخصوص ( بعضاً یک فهرست درونخطی یا داده پایگاه کتابنگاشتی ) ، یا چگونگی استفاده از تمامی خدمات و منابع مورد نیاز در مقولات پژوهشی در یک رشته یا حوزه ی موضوعی بخصوص را به کاربران کتابخانه آموزش دهد . تک آموزهای درونخطی برای دانشجویان نامنویسی کرده در درس های آموزش ازدور ( که ممکن است قادر به حضور در کتابخانه برای کسب آموزش های کتابنگاشتی نباشند ) بسیار مفید می باشند و غالباً در طراحی ، شکل یگان بندی شده ( مدوله ) به خود می گیرند و در پایان هر یگان و واحد آموزشی ، یک خودآزمون به کاربران داده می شود تا بتوانند میزان پیشرفت خود را در محتوای آموزشی بسنجند .

مقایسه کنید با : pathfinder

شماره فیش (3)   کد (OD)  شماره منبع (1)    شماره صفحه (?)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: help screen   wizard

موضوع جزئی:  تعریف

صفحه ی راهنما ، صفحه ی کمک  help screen

  یک پنجره یا چند پنجره ی متوالی در فهرست درونخطی ، داده پایگاه کتابنگاشتی ، یا دیگر برنامه ی کاربردی ، که راهنمایی هایی را برای کاربرانی که در یادگیری چگونگی استفاده از سامانه ، نیاز به کمک دارند ارائه می کند . اگر نرم افزار خوب طراحی شده باشد ، پنجره های راهنما « حساس به متن » هستند .

ویزارد ، راهنمای هدایت کننده  wizard

  جعبک محاوره ی حساس به متن که به صورت خودکار در برخی از برنامه های رایانه ای پدیدار می شود و از کاربر می پرسد که آیا در جای بخصوصی از برنامه ، به کمک نیاز دارد یا خیر ، و از این نظر با گزین فهرست راهنمای کاربر ( که می تواند در هنگام نیاز ، مواردی از آن را انتخاب کند ) تفاوت دارد . ویزارد را معمولاً ( در صورتی که کاربر آن را مزاحم بیابد ) می توان خاموش کرد .

شماره فیش (4)   کد (OD)  شماره منبع (1)    شماره صفحه (?)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: pathfinder

موضوع جزئی:  تعریف

رهیاب ، رهجو  pathfinder

  کتابنگاشت موضوعی که برای هدایت کاربر در فرایند پژوهش درباره ی مقوله ی خاص ( یا در هر مقوله ای از حوزه یا رشته ی معین ) ، معمولاً به شیوه ای نظام مند و گام به گام ، و با استفاده از بهترین کشف افزارهایی که کتابخانه در اختیار دارد ، طراحی شده است . رهیاب ها ممکن است چاپی یا درونخطی باشند .

 نیز نگاه کنید به : topical guide

شماره فیش (5)   کد (EE)  شماره منبع (2)    شماره صفحه (61-63)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: online/web tutorial

موضوع جزئی:  Check list

1- الف. آیا کتابخانه به توتریال های بیرونی پیوند داده اند(از طریق کارگزارن یا دیگر کتابخانه ها تهیه شده­اند)؟ بله/خیر

1- ب. چه موضوعات یا پایگاه های اطلاعاتی را پوشش داده اند؟ لیست:.........................

2- الف. آیا دسترسی به آنلاین توتریال تهیه شده در کتابخانه رایگان است؟ بله/خیر

2- ب. تمرکز توتریال ها برای چه موضوعاتی یا پایگاه های اطلاعاتی است؟ لیست: ............................

3- چه نرم افزارهایی برای ایجاد توتریال ها استفاده  شده است؟ لیست: .......................

4- آیا توتریال های تعاملی(نیاز کاربران را با جستجو انجام می­دهند و غیره) یا غیر تعاملی(تنها خواندن محتوا)؟ بله / خیر

5. آیا آزمون یا ارزشیابی در توتریال وجود دارد؟ بله/خیر

6- آیا در پایان توتریال بررسی می شود یا از کاربران درخواست بازخورد به شیوه های دیگر وجود دارد؟ بله/خیر

7- مخاطبان توتریال چه کسانی بودند؟ لیست: ..........

8- آیا محتوا قابل چاپ  هستند؟ آیا هیچگونه امکانات یادداشت برداری از توتریال وجود دارد؟ بله/خیر

شماره فیش (6)   کد (EE)  شماره منبع (2)    شماره صفحه (61)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: online/web tutorial

موضوع جزئی:  تعریف

آنلاین توتریال برای راهبردهای آموزشی کتابخانه می توانید مفید باشند مطابق با ACRL آنلاین توتریال باید شامل تمرینات تعاملی همچون شبیه سازی یا سنجش باشد. اینها عمل یادگیری را فعال می کند و اجاز می دهد دانشجویان با پاسخگویی به آنچه فکر می کنند همزمان یادگیری شان را خودارزیابی کنند. آنلاین توتریال ها همچنین باید شیوه ای برای تماس با کتابدار برای سئوال یا بازخورد دادن درباره طراحی توتریال و مفید بودن آن بدهند.

در حالیکه مطالعه های پیشین نگاهی به نمونه های یادگیری فعال با توتریال داشته اند، آنها تمرکز روی کتابخانه های پزشکی دانشگاهی نداشته اند. پژوهش ها بر اهمیت یادگیری فعال با توتریال تأکید داشتند. یادگیری فعال در پژوهش ها شامل سئوالات در پایان قطعات توتریال، سئوالات یکپارچه درون قطعات توتریال، تمرینات به کار رفته  در قطعات توتریال، سئوال­های مورد درخواست برای استفاده پنجره ای مجزا، یا امکاناتی برای ارسال نتایج امتحان به آموزشگر را باشد.

شماره فیش (7)   کد (EE)  شماره منبع (2)    شماره صفحه (61)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: online/web tutorial

موضوع جزئی:  تعیین هدف

هدف از پروژه حاضر تحلیل و شناسایی دسترس پذیری آزادانه به آنلاین توتریال ها تهیه شده بوسیله کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی کشور بوده است. در واقع با تعیین موضوعات توتریال های ایجاد شده با کتابخانه های پزشکی، تعیین ویژگی های طراحی معمول به کار رفته در توتریال ها، بررسی مولفه های یادگیری فعال در توتریال های تهیه شده در کتابخانه مشخص شود.

شماره فیش (8)   کد (EE)  شماره منبع (2)    شماره صفحه (61)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: online/web tutorial

موضوع جزئی:  روش

فهرست وب سایت­های کتابخانه هیا مرکزی علوم پزشکی تهیه شده در ؟ وب سایت تعدادx کتابخانه شناسایی شد. سپس سایت کتابخانه را با کلیدواژه های "“online tutorial” , “ tutorial” , “web tutorial”  جستجو شد و همچنین با نگاه سطحی یا مرور وب سایت هرگونه ارجاع به توتریال ردیابی شد.

با مرور متون پژوهشی پیشین برای تهیه  ‍Check list ویژگی­های توتریال ها، فهرست هدفمندی برای مؤلفه های مؤثر در طراحی توتریال تهیه شد.که مجموعاً X سئوال برای بررسی وب سایتهای کتابخانه مورد نظر استفاده شد. 

چه کتابخانه های پزشکی خودشان توتریال تهیه کنند چه کارگزاران و دیگر کتابخانه ها آنها همه مورد بررسی قرار گرفتند در ضمن مؤلفه های یادگیری فعال هم در توتریال مورد بررسی قرار گرفتند. از نرم افزار اکسل برای تحلیل داده های استفاده شد. (مهم : این بخش دوباره بازخوانی شود)

شماره فیش (9)   کد (B)  شماره منبع (2)    شماره صفحه (53-54)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: Electronic tutorial

موضوع جزئی:  تعریف

الکترونیکی توتر از جمله شیوه های دیگری که برای پاسخ به سئوالات از طریق وب در کتابخانه فراهم شده است. چند نوع نظام خدمات آنلاین توتریال وجود دارد: اولی پشتیانی آن را کتابخانه ها و یا موسسات آموزشی برعهده دارند و دومی تجاری هستند که ممکن با هزینه و  یا رایگان باشند. اولی قابل اعتمادتر و مؤثرتر است.

اگرچه هر دو به اندازه کافی برای سئوالات ساده خوب هستند. کتابداران مرجع باید به منظور مهیا شدن برای اینگونه ابزارها الکترونیکی آنها را خوب بشناسند.

توتریال به چه نحوی کار می کنند؟ شیوه های زیادی وجود دارد، اما شیوه های معمول خیلی مشابه برای هر دو نوع نظام خدمت توتریال عبارت است:

اول، کاربر با یک فهرست از موضوعات و زیر موضوعات مواجه است که سئوال خودش را محدود به  یک یا چند تا از آنها می کند. دوم، از دانشجو درخواست می شود تا سئوالات درون حزوة موضوعی که احتمالاً محدود شده است وارد نماید البته این محدودیت ها روی تاریخ، کشور، زبان و غیره را نیز می تواند اعمال کند. سوم یکی از سه مورد زیر ارائه می شود: الف. نیاز دانشجو را از طریق  آرشیو یا سئوالات متدوال برطرف می کند. ب. اغلب پیوند به دیگر منابع روی وب می دهد  که مناسب با نیاز کاربر هستند.  ج. اشتباه در پاسخ مناسب، دانشجو را وادار به اصلاح پرس و جوی خودش می کند.

شماره فیش (10)   کد (B)  شماره منبع (2)    شماره صفحه (54)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: Electronic tutorial

موضوع جزئی: تعریف

فرآیند معمول پرکردن یک فرم آنلاین یا ارسال پست الکترونیکی سئوال ها به سایت توتر است. پاسخ از طریق پست الکترونیکی در 2 یا 10 روز دریافت می شود. تعدادی سایتها سریعتر و تعدادی هم کندترند. اما در هیج مورد پاسخ همزان موجود نیست. متخصصین به صورت داوطبانه در یک حوزه موضوعی ای معلمان و کتابدارن مسولیت را برعهد می گیرند. البته تعدادی از توتریال های تجاری خدمات شان به گروه خاصی محدود می شوند. از طرف دیگر سایت ها توتریال عمومی به اندازه کافی نیازهای متوسط کاربران روی شبکه را تأمین می کنند.

چه زمانی استفاده از سایتهای توتریال مناسب است؟ آن بستگی دارد. اگر برای پاسخ سئوال ارجاع آماده باشد درخواست آنها خوب هستند. در مقابل اگر درخواست برای بیشتر از 100 تا 150 واژه در پاسخ بطبد یا بخواهد نظام متمایل به محدود کردن  آن است. معمولاً جواب ارجاع به منابع پیشنهادی برای جستجو داده تا خود جواب بدهد.

 پس آنها مناسب اند برای پاسخ به سئوالات که امکان ارجاع به سئوالات متداول وجود دارد و همچنین برای سئوالات موضوعی که جواب کوتاه برای آن فراهم می شود.

شماره فیش (11)   کد (B)  شماره منبع (2)    شماره صفحه (55)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: tutorial educational Site

موضوع جزئی:  نمونه ها

توتریال های تجاری قابلیت اعتماد به آنها چگونه است؟ کتابخانه ها به طور معمول قابل اعتماد هستند اما در مورد کیفیت پاسخ گویی به سئوالات توتریال های تجاری توسط کسانی که به صورت مستقل به آن جواب داده می شود. همیشه درست نیست. البته توتریال های تجاری امکان بررسی کسی پاسخ داده است را به کاربر می هند.

از طرفی دیگر مشکل سرعت پاسخ گویی مطرح می شود که اگر درخواست ساده باشد ممکن چند لحظه بیشتر طول نکشد، اما اگر پیچیده باشد آن ممکن مقدار وقت ببرد و در حقیقت ممکن دانشجو هرگز پاسخ را دریافت نکند.

به طور بی طرفانه در تعدادی موارد توترهای تحاری در زمان سریعتر نسبت به سایت های کتابخانه عمل می کند .

کتابداریان برای یادگیری بیشتر درباره تنظیمات سایتهای توتریال خودشان باید به بررسی نقاط خوب و بد عملکرد های توتر های تجاریی بپردازند.

شماره فیش (12)   کد (B)  شماره منبع (1)    شماره صفحه (76-77)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی:  آموزش وب بنیاد Web-Based Instruction

موضوع جزئی:  تعریف

امروزه وب بعنوان ابزاری منحصر به فرد، کتابخانه ها را در امر آموزش کاربران کمک می­کند، این در حالی است که بوسیله وب می توان انواع روش های آموزشی، تحت موضوعات طبقه بندی شده مانند آشنایی با کتابخانه ها، ارائه خط مشی های مجموعه سازی، کاوش وب (در فصل بعدی بیشتر  توضیح داده می شود) و روش های خود آموزی را ارائه کرد. همچنین از طریق آموزش وب بنیاد (توسط وب) کتابخانه قادر خواهد بود برخلاف گذشته با افرادی که از راه دور تحت آموزش هستند تعامل و ارتباط برقرار کنند. برخی از موضوعات عمومی که این طریق (وب) ارائه می شود شامل طریقه جستجو در فهرستهای کتابخانه ای، آموزش مهارتهای سواد اطالعاتی، جستجوی نشریات و مقالات مجلات مختلف و نرم افزاری های خاص جستجوی پایگاه های داده آن لاین می شود. به مجرد چنین خدماتی بایستی برنامه های آموزشی تحت وب به طور پیوسته روز آمد شوند، چرا که روز آمد سازی و تغییرات که بطو دائم در نحوه اشتراک و کارکردهای پایگاه های آنلاین صور ت می پذیرد امکان دارد در آموزش کاربران تأثیر گذار باشد.

شماره فیش (13)   کد (B)  شماره منبع (1/1)    شماره صفحه (78-79)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: آموزش وب بنیاد Web-Based Instruction

موضوع جزئی:  خط مشی کمیته ارتباطات ACRL برای بهبود وضعیت آموزش کتابداری وب بنیاد

1- ارائه طرح و شمایی واضح، برای نیل به اهداف معقول و قابل دسترس

2- ارائه تعاریفی روشن از اصول کار

الف: بازتاب اهداف دوره های آموزش

ب: امکان یادگیری مستمر و غیر مستمر را ایجاد کنند، بطوری که خود آموزان بتوانند قسمتها و بخش های مورد نیاز را انتخاب و مطالعه نمایند و یا راه دیگری را برای رفع نیازهای اطلاعاتی خود انتخاب کنند.

3- شامل ارائه تمرینهای تعاملی جهت یادگیری فعال، می باشد. مانند تقلید (از نمونه ها) و دستکاری متغییرها، ارائه آزمون های جهت سنجش میزان یادگیری و شناخت از میزان بکارگیری کاربران از اصول گفته شده است. از این طریق مسائل توسط خودآموزان حل خواهد شود و آنها را قادر خواهند ساخت:

الف: تمرینهای دروس ارائه شده (از رطریق وب سایت) را پاسخ دهند.

ب: میزان یادگیری خودشان بسنجند.

ج: یادگیری آنها، یادگیری مفهومی باشد(فهم اصل مطلب) نه یادگیری سطحی.

(ادامه در فیش 14)

شماره فیش (14)   کد (B/OR)  شماره منبع (1/1)    شماره صفحه (78-79)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: آموزش وب بنیاد Web-Based Instruction

موضوع جزئی:  خط مشی کمیته ارتباطات ACRL برای بهبود وضعیت آموزش کتابداری وب بنیاد

(ادامه فیش 13)

د: قادر به بازخورد مطالب باشند.

4- از آنجایی که مهارتهای اطلاعاتی جنبه های مختلفی را شامل می شود به رموز کار و مسائل پشت پرده نیز آشنا باشند.

5- تا آنجایی که امکان دارد زبان مشترک و موضوعات مشابه را در یک جا دسته بندی کرده و نگران نگهداری و حفظ اینگونه اطلاعات نباشند چرا که :

الف: این مهاتها و اطلاعات مرتبط با زندگی خودآموزان باشند.

ب: این مهارتها و اطلاعات بدور از لفاظی و اطناب خواهد بود.

ج: این مهارتها و اطلاعات باعث خواهد شد که خود آموزان در راه رسیدن به اهداف و علایق خود استوارتر باشند.

6- امکان ارتباط با یک کتابدار بوجود خواهد آمد.

7- با تطبیق مطالب آموزشی با مهارتهای خوآموزان مطالب را می توان بصورت یک دوره آموزشی رسمی ارائه کرد.

بعلاوه از این طریق می توان تجارب زیادی را درباره نحوه استفاده از منابع طالاعاتی در اشکال گوناگون به خوآموزان ارائه داد. این امر نیز به نوبه خود ارتقاء سطح برنامه آموزشی مؤثر است.

شماره فیش (15)   کد (B)  شماره منبع (1)    شماره صفحه (82)    نوع یادداشت:   تلخیص      مستقیم      ترجمه

موضوع کلی: برنامه آموزشی Tutorial

موضوع جزئی:  تعریف

هدف از اجرای برنامه آموزش پیوسته گام به گام رسیدن به یک هدف نهایی می باشند دانشجویان بایستی از محتوای مطالب مدت زمان اجرای برنامه آموزشی،  و پلاگ اینها (Plug-Ins) لازم جهت مشاهده آن آگاهی یابند همچنین می توان از این کلاس های آموزش برای ارزیابی مطلالب آموزشی بهره جست طبق ترجمه فوق پس ما برنامه آموزشی آنلاین کتابخانه های مرکزی دانشگاه علوم پزشکی کشور را بررسی خواهیم کرد.